แบบบ้าน แบบก่อสร้าง?
หลายคนเริ่มต้นด้วยการค้นหาแบบบ้านที่ตัวเองชอบในอินเตอร์เนท นิตยสารบ้าน หรือกิจกรรมแจกแบบบ้านฟรีของหน่วยงานต่างๆ เช่น สำนักการโยธา กทม. สมาคมสถาปนิกสยามฯ กระทรวงพลังงาน ฯลฯ ซึ่งมีทั้งแบบบ้านที่แจกฟรีพร้อมนำไปก่อสร้าง และแบบบ้านที่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มในส่วนของแบบก่อสร้าง
“แบบบ้าน” ที่เราได้มาจากแหล่งต่างๆ อาจมีรายละเอียดมากน้อยแตกต่างกัน สำหรับแบบบ้านแจกฟรีโดยส่วนใหญ่จะมีเพียงภาพสามมิติหรือทัศนียภาพในมุมต่างๆ กับแบบแปลนแต่ละชั้น รวมถึงงบประมาณค่าก่อสร้างเบื้องต้น หรือเป็นแบบสถาปัตยกรรมที่มีภาพสามมิติ แปลน รูปด้าน รูปตัด และแบบขยายส่วนต่างๆ ที่แสดงระยะครบถ้วน อย่างไรก็ตาม แบบบ้านฟรีที่ได้มานั้นก็ยังไม่สามารถนำไปก่อสร้างได้จริง อาจใช้เป็นเพียงแนวทางในการบ่งบอกขนาดห้อง พื้นที่ใช้สอย รวมถึงสไตล์ที่เจ้าของบ้านต้องการได้เท่านั้น ต้องนำไปปรับให้เหมาะกับที่ดินที่จะปลูกสร้าง ทั้งในเรื่องขนาดบ้านกับขนาดที่ดิน ระยะถอยร่นต่างๆ ทิศทางการวางตัวบ้านให้สัมพันธ์กับทิศทางแดดและลม ซึ่งอาจต้องอาศัยสถาปนิกในการช่วยปรับแบบ เพราะยังต้องมีการปรึกษาวิศวกรโยธาเพื่อให้คำนวณและออกแบบโครงสร้าง รวมถึงวิศวกรงานระบบไฟฟ้าและวิศวกรระบบประปาเพิ่มเติม เพื่อให้ได้ “แบบก่อสร้าง” ที่สมบูรณ์ในการยื่นขออนุญาตปลูกสร้างบ้านต่อไป แล้ว “แบบก่อสร้าง” คืออะไร?
แบบก่อสร้าง (Construction Drawing) คือ แบบที่ใช้ในการสร้างบ้านหรือสิ่งปลูกสร้างต่างๆ ซึ่งถือเป็นเอกสารสำคัญที่ใช้ในการยื่นเพื่อขออนุญาตก่อสร้างจนสร้างบ้านเสร็จ ประกอบไปด้วย แบบสถาปัตยกรรม แบบวิศวกรรมโครงสร้างพร้อมรายการคำนวณ แบบวิศวกรรมระบบไฟฟ้าและแสงสว่าง งานระบบประปาและสุขาภิบาล ซึ่งระบุรายละเอียดการก่อสร้างบ้านไว้อย่างละเอียดครบถ้วน จัดทำและเซ็นรับรองโดยทีมสถาปนิกและวิศวกรผู้ออกแบบ เจ้าของบ้านสามารถนำแบบก่อสร้างไปสร้างได้จริงเมื่อผ่านการอนุญาตจากหน่วยงานท้องถิ่นที่รับผิดชอบพื้นที่ก่อสร้างแล้ว โดยควรมีเอกสารแสดงรายการประมาณราคาและวัสดุค่าแรงก่อสร้าง (BOQ) เพื่อเป็นราคากลางในการคัดเลือกผู้รับเหมา และคุมงบประมาณในการก่อสร้าง
อย่างไรก็ดี เจ้าของบ้านส่วนหนึ่งใช้วิธีการว่าจ้างสถาปนิกไม่ว่าจะเป็นรูปแบบบริษัทหรือสถาปนิกอิสระในออกแบบบ้านตั้งแต่เริ่มต้น โดยถึงแม้ว่าจะมีค่าใช้จ่ายในการให้บริการตามมาตรฐานวิชาชีพ แต่เจ้าของบ้านจะได้แบบบ้านที่สมบูรณ์ เหมาะสมกับลักษณะที่ดิน และมีรูปแบบที่ไม่ซ้ำใคร
